توافق نامه مونیخ: بریتانیا و فرانسه با انضمام قسمت هایی از چکسلواکی به آلمان موافقت کردند

29/09/1938

اجلاس مونیخ در روزهای 29 و 30 سپتامبر 1938 در هتلی در مرکز باواریا برگزار شد. آدولف هیتلر، رییس دولت فرانسه ادوارد دلادیه (Eduard Daladier)، نخست وزیر بریتانیا نویل چمبرلین (Neville Chamberlain) و رهبر ایتالیا بنیتو موسولینی (Benito Mussolini) در آن شرکت کردند. اجلاس پس از بحران مداومی در منطقه سودتیم، ایالتی در جمهوری چکسلواکی، برگزار شد. عاملین این بحران اقلیت آلمانی بودند که توسط آلمان نازی یاری و حمایت می شدند.

حکومت نازی بحران را تشدید می کرد؛ در مقابل دولت بریتانیا به شدت متعهد بود که از وخامت بحران به حد اعمال خصومت آمیز جلوگیری نماید – حتی اگر این امر به نقض توافق دفاعی سه گانه با فرانسه و چکسلواکی می انجامید و این درحالی بود که هیتلر مستمرا درخواست های خود را تغییر داده و آنها را بیشتر و بیشتر می نمود.

مذاکرات چمبرلین و هیتلر مدت زیادی به طول انجامید. نمایندگان چکسلواکی جهت شرکت در مذاکرات دعوت نشده بودند. نقش دلادیه و موسولینی در مذاکرات اهمیت کمتری داشت. در ابتدا طرفین قصد دستیابی به توافقی را داشتند که در پی آن به اقلیت آلمانی در چکسلواکی خودمختاری داده بشود، ولی بعدا در مورد انضمام منطقه سودتیم به آلمان به مذاکره پرداختند. وقتی که آلمان مجددا ادعاهای بیشتری را مطرح کرد، بریتانیا، فرانسه و چکسلواکی آماده دادن اعلام جنگ به آلمان شدند، ولی چمبرلین در نطق مشهورش اینگونه ابراز کرد: چقدر وحشتناک، باور نکردنی و غیر ممکن است که به علت اختلاف بین ملت های یک کشور دوردست که هیچ چیزی درباره آنها نمی دانیم، اینجا در بریتانیا به حفر کانال های دفاعی و پخش ماسک های گاز اقدام بنماییم!"

جهت جلوگیری از بروز جنگ، چمبرلین پیشنهاد برگزاری اجلاس چهار گانه ای را به هیتلر و موسولینی داد. در آخرین لحظه هیتلر این پیشنهاد را پذیرفت و بدین ترتیب از تجاوز نظامی جهت استقرار نظم مورد نظر اجتناب شد. تصمیم های اتخاذ شده در اجلاس مشابه متن یادداشتی بود که کمی پیش تر بریتانیا از قبول آن خودداری کرده بود. این تصمیمات به دولت چکسلواکی به عنوان تصمیمات نهایی ابلاغ و از آن دولت درخواست شد که بدون هیچ اعتراضی آنها را بپذیرد.

چمبرلین هنگام برگشت از مونیخ، با تکان دادن بیانیه مشترکی که در دست داشت اینگونه در فرودگاه لندن اعلام کرد: "من برای شما در دوره خودمان صلح به ارمغان می آورم."

انضمام منطقه سودتیم به آلمان – که شامل صنایع نظامی، ذخایر طلا، سیستم های مخابراتی، معادن ذغال سنگ و خطوط دفاعی ضد آلمانی بود – سرنوشت جمهوری چکسلواکی را رقم زد. با تصرف بوهمیا و مورویا در 15 مارس 1939 و نقض توافق مونیخ، سیاست مداران غربی بیدار شده و متوجه شدند که بروز جنگ غیر قابل اجتناب می باشد.